Krótka i żartobliwa prezentacja wyjaśnionych w słowniku pojęć na literę b:
Wzruszenia, których dostarcza sztuka barokowa[1], przywołują w wyobraźni subtelne barwy[2] polichromii w kościołach tego czasu, ale też bywa, że pozwalają myśleć, iż tak malownicze rzeźby tamtej epoki nie mogły powstać bez wykonania wcześniej bozzetto[3]. W naszych czasach (oczywiście przy sprzyjających okolicznościach) na pewno nie byłoby większym problemem uznać same bozzetta za finalne rzeźby, które mogłyby być prezentowane, np. na biennale[4] o baroku organizowanym w mieście, w którym właśnie ta sztuka mówi najgłośniej.
1. Barok
— to kierunek w literaturze i sztuce rozwijający się w latach 1590 – 1770, początkowo we Włoszech, później w całej Europie, a także w Ameryce Łacińskiej. Charakterystyczne cechy sztuki barokowej: monumentalizm, bogactwo, iluzjonizm, efektowność materiałów, przepych kolorów. W malarstwie renesansowa harmonia została zastąpiona dynamiką kompozycji, ekspresją kolorów i faktury. W latach 1590 – 1620, w malarstwie wytworzyły się cztery wyraźne formuły stylistyczne: 1. styl Carraccich i ich kręgu (Bolonia, Rzym, Neapol), 2. styl Caravaggia (caravaggionizm we Włoszech, Francji, Hiszpanii, Holandii i Flandrii), 3. styl bolońskich i rzymskich malarzy – dekoratorów (iluzjonistyczne malarstwo ścienne), 4. styl Rubensa i jego kręgu. We Francji wykształcił się nurt baroku klasycyzującego, którego przedstawicielami są N. Poussin i Ch. le Brun. W Holandii w czasach baroku rozwinęło się na ogromną skalę malarstwo rodzajowe i martwa natura, która stała się w tejże epoce samodzielnym tematem malarskim.
2. Barwa
— jest to doznanie zmysłu wzroku wywołane przez promieniowanie elektromagnetyczne w paśmie fal od 380 do 780 milimikronów.
3. Biennale
— nazwa imprezy kulturalnej, zazwyczaj o zasięgu międzynarodowym, organizowanej co dwa lata, mającej charakter konkursu. Najstarsze, biennale weneckie, odbywa się od 1895 roku i prezentuje najnowsze trendy w sztuce światowej.
4. Bozzetto
— termin, którym określano szkic malarski lub rzeźbiarski. Obecnie stosuje się go tylko do rzeźby małych rozmiarów, wykonanej w miękkim materiale, jako szkic dla większej realizacji.
Powyższe pojęcie jest dość trudne, więc warto spojrzeć także na dialogowy przypis.
1 Renata — Copilocie, chciałabym zamienić z tobą kilka zdań na temat pojęcia bozzetto. Co o tym myślisz?
Copilot od Microsoft — Świetny temat, Renato! Bozzetto to pojęcie z historii sztuki, które odnosi się do wstępnego szkicu lub projektu dzieła artystycznego — najczęściej malarskiego, rzeźbiarskiego lub fresku. Pochodzi z języka włoskiego i dosłownie oznacza „mały szkic”. Co warto wiedzieć o bozzetto: Znaczenie historyczne: wiele bozzetti przetrwało jako samodzielne dzieła sztuki, cenione za ekspresję i świeżość — np. szkice Berniniego czy Rubensa. Forma: może być wykonany w ołówku, węglu, farbie olejnej, terakocie, gipsie — zależnie od medium docelowego. Cel: służy jako próba kompozycyjna, test kolorów, światła, układu postaci, dynamiki. Artysta może dzięki niemu sprawdzić, jak będzie wyglądać finalne dzieło. Różnica względem „modello”: bozzetto jest bardziej spontaniczny, mniej dopracowany niż „modello”, który bywa prezentowany klientowi jako zatwierdzony projekt.
Renata — O! Dziękuję za tyle informacji! Nie wiedziałam tego wszystkiego. W czasach, kiedy intensywnie uczyłam się historii sztuki, a była to 1-sza poł. lat 90-tych XX wieku, bozzetto było wyjaśniane tylko w kontekście szkicu do rzeźby. Potem trafiłam na definicję tego pojęcia, w której była także mowa o szkicu malarskim, ale z naciskiem na odniesienie jednak do rzeźby.
Powiedz, proszę, czy tworzy się współcześnie wystawy bozzetti?
Copilot od Microsoft — Tak, Renata — współczesne wystawy bozzetti są organizowane i mają się bardzo dobrze, szczególnie w kontekście rzeźby, ale także jako forma dokumentacji procesu twórczego. Museo dei Bozzetti w Pietrasanta (Toskania, Włochy) to jedno z najważniejszych miejsc na świecie poświęconych bozzetti.